Aflaten bij wijding Sint-Luciakerk (9 oktober 1735)

Bij de vertaling van de jaarbrieven zijn er interessante zaken op ons pad gekomen, die geen plaats in het boek gekregen hebben. Daar zijn verschillende redenen voor geweest: te omvangrijk of buiten het bestek van het boek vallend.

De jaarbrief van 1735 meldt:

Op de tweede zondag van oktober is de nieuwe kerk heel plechtig door de zeer aanzienlijke en eerbiedwaardige bisschop van Amyzon, wijbisschop van Luik, tevens kanunnik van de kathedrale kerk, gezegend en ingewijd. Drie dagen is hij gebleven en hij heeft vele duizenden in het geloof gevormd.

De jaarbrief van 1736 meldt:

In het jaar 1735 heeft het hele gebouw dat voor deze gemeenschap ruim en fraai genoeg is, al zo’n graad van voltooiing bereikt dat het op de tweede zondag van oktober van hetzelfde jaar door de zeer aanzienlijke Johannes Baptista Gillis, bisschop van Amyzon, wijbisschop van Luik, plechtig gewijd is ter ere van vrouwe Lucia, maagd en martelares.

Gillis heeft zelf bovenstaand attest getekend.
(Leuven, KADOC, ANSI, Jezuïeten Ravenstein, inv.nr. 5474).

Deze oorkonde is grotendeels een voorgedrukt formulier. Op opengelaten ruimtes zijn met pen de datum, de plaats, de kerk, de heiligen en verdere informatie geschreven. Wat met pen geschreven is, staat hieronder cursief.

Latijnse tekst:

Joannes Baptista Gillis Dei et Apostolicae Sedis gratia Episcopus Amyzonensis, Celsissimi Georgii Ludovici, eadem gratia Episcopi ac Principis Leodiensis, Bullonii Ducis, Marchionis Franchimontensis Comitis Lossensis, Hornensis, etcetera in Pontificalibus Vicarius Generalis, Insignis Ecclesiae Collegiatae Sancti Martini Decanus, Perillustris Ecclesiae Cathedralis Leodiensis Canonicus etcetera. Omnibus has litteras inspecturis: Salutem in Domino. Notum facimus, Nos anno Domini millesimo septingentesimo trigesimo quinto mensis Octobris die Nona benedixisse Ecclesiam Ravensteniensem in honorem Sanctae Luciae Virginis et Martyris et Altare majus ejusdem Ecclesiae in honorem Nativitatis Beatissimae Mariae Virginis et Sanctae Luciae Virginis et Martyris, in quo Reliquias Sanctorum Martirum Pacifici et Victoris inclusimus et singulis utriusque sexus Christi fidelibus hodie unum annum et in die anniversario consecrationis hujusmodi praefatam Ecclesiam et Altare visitantibus quadraginta dies de vera Indulgentia, in forma Ecclesiae consueta concessimus et per praesentes concedimus, dictumque anniversarium dedicationis diem in Dominicam ante Nativitatem Beatae Mariae ex causis animum nostrum moventibus statuimus. In quorum fidem has manu nostra subscriptas Sigilloque nostro munitas dedimus Ravenstenii anno mense ac die supra tactis. J.B. Gillis Epis Amyzon De Mandato Illustrissimi ac Reverendissimi Domini mei praefati. J.B. De Larue secret [zegel]

Nederlandse vertaling:

Jean-Baptist Gillis, bij de genade van God en van de Pauselijke Stoel bisschop van Amyzon, algemeen plaatsvervanger met betrekking tot bisschoppelijke zaken van zijne Hoogheid Georges Louis (bij dezelfde genade prins-bisschop van Luik, hertog van Bouillon, markgraaf van Franchimont, graaf van Loon en Horn etcetera), deken van de bijzondere kapittelkerk van de heilige Martinus, kanunnik van de beroemde kathedraal van Luik etcetera. Voor iedereen die deze oorkonde zal bekijken: een groet in de Heer.     Wij kondigen af dat wij op 9 oktober in het jaar des Heren 1735 de kerk van Ravenstein ter ere van de heilige Lucia, maagd en martelares, en het hoofdaltaar van deze kerk ter ere van de geboorte van de heilige maagd Maria en van de heilige Lucia, maagd en martelares, ingezegend hebben. In dit hoofdaltaar hebben we relikwieën van de heilige martelaren Pacificus en Victor ingesloten.     Aan alle afzonderlijke gelovigen in Christus van beide geslachten hebben we vandaag een echte aflaat van één jaar verleend, volgens de gewone kerkelijke procedure; aan hen die op de verjaardag van deze inzegening voornoemde kerk en altaar bezoeken, staan we middels deze oorkonde een aflaat van veertig dagen toe.     Genoemde verjaardag van de inzegening stellen we om ons moverende redenen vast op zondag vóór Maria Geboorte.     Als bewijs hiervan hebben we deze oorkonde eigenhandig ondertekend en van ons zegel voorzien in Ravenstein op boven vermelde dag, maand en jaar. J.B. Gillis, bisschop van Amyzon In opdracht van mijn voornoemde aanzienlijke en eerbiedwaardige heer, J.B. De Larue, secretaris [zegel]

Vooraankondigingen

In Tussen Maas en Erfdijk van Heemkundekring Land van Ravenstein zijn 2 artikelen verschenen als vooraankondigingen van dit boek

Een uniek document voor Ravenstein door Olga Rikken, mei 2015

Epidemie in 1748. 'Droef beeld van de dood' door Aad Vernooij, augustus 2019

Typering van de inhoud

De achterflap draagt de volgende tekst:

Onverschrokken zetten paters jezuïeten zich gedurende vele jaren in voor de katholieke geloofsgemeenschap in Ravenstein en omgeving. Nauwgezet dienden zij de sacramenten toe en betrokken zij de gelovigen bij de eredienst. Vol overgave banden zij duivels uit en fulmineerden zij tegen de volgelingen van Calvijn. Terdoodveroordeelden troostten zij en begeleidden zij tot op het schavot. De bekering van ‘ketters’ was voor hen een erezaak. Dat alles tot meerdere glorie van God.

Om hun doel te bereiken stimuleerden zij devoties – zoals de verering van Ignatius van Loyola, Franciscus Xaverius, Lucia, Barbara en Aloysius van Gonzaga – , bevorderden zij het lidmaatschap van de Broederschap van de Zalige Dood, en organiseerden zij triomfantelijke Sacramentsprocessies. Dankzij een lucratief loterijfonds beschikten zij vanaf 1735 over een nieuwe, barokke kerk, uniek voor Nederland. Uit hetzelfde fonds kreeg Ravenstein in 1752 een gymnasium, het Aloysianum. Ieder jaar voerden de gymnasiasten een groot toneelspel op, conform de jezuïtische traditie.

Over al deze zaken, de voor- en tegenspoed daarbij, en over nog veel meer, berichtten de paters jaarlijks naar de algemeen overste in Rome. Dit boek bevat, na een voorafgaande inleiding, de integrale vertaling van de meer dan honderd brieven die de jezuïeten uit Ravenstein verstuurd hebben, tot de opheffing van hun orde in 1773.

Litterae Annuae Missionis Ravenstenianae ab Anno 1643 ad Annum 1772
De jaarbrieven van de missie in Ravenstein (1643-1772)

Tom Gribnau, Pim Boer, Leo Nellissen, Paul Begheyn SJ & Charles Caspers Martiaal en theatraal. De jezuïeten in Ravenstein (1643-1772) Inleiding en vertaling van de jaarbrieven   Leverbaar vanaf december 2019 Uitgeverij Valkhof Pers